Izvor: nova.rs

“Htjela sam da prikažem snagu i izdržljivost kakve žene mogu da imaju. Ne završava se svako slamanje srca tragedijom. Vjerujem u nadu”, rekla je umjetnica performansa Marina Abramović opisujući “Sedam smrti Marije Kalas”, svoju prvu operu, premijerno izvedenu preksinoć u Bavarskoj državnoj operi u Minhenu.

“Ne znam šta sam tačno radila, ali bila sam u kuhinji sa svojom bakom i sjećam se da sam se zaledila. Bukvalno je vrijeme stalo, ništa se nije pomjeralo. Pojačala sam radio do kraja i glas je samo ispunio prostor… Osjetio se elektricitet u vazduhu”, opisala je Marina Abramović u razgovoru sa direktorom Bavarske državne opere Nikolasom Bahlerom trenutak kada je sa 14 godina prvi put čula opersku divu Mariju Kalas.

Marina Abramović režirala je i izvela operu zasnovanu na životnoj priči operske dive Marije Kalas. Opera je trebalo premijerno da bude izvedena još u aprilu, ali je odložena zbog pandemije koronavirusa. Ovaj put, u sali Bavarske državne opere u Mihnenu, u sali koja u redovnim uslovima prima 2.300 gledalaca, mjesta za publiku su redukovana zbog preventivnih mjera, pa je izvođenje pratilo 200 ljudi. Opera će zbog toga moći od 5. septembra besplatno da se pogleda i onlajn, na sajtu Bavarske opere.

Prednji redovi gledališta takođe su bili sklonjeni, da bi se publika dodatno odijelila od orkestra sastavljenog od 40 muzičara, pod upravom dirigenta Joela Gamzua. Originalnu muziku za operu komponovao je Marko Nikodijević, a čule su se i kompozicije Belinija, Bizea, Donicetija, Pučinija i Verdija.

Marina Abramović rekla je nakon generalne probe da joj je žao što mora da radi pod tako strogim uslovima, da su “imali mnogo problema i ograničenja u vezi sa svim”, dodajući i da nakon premijere mora u karantin da bi mogla da nastupa i narednih pet večeri.

“Ne mogu da vas poljubim, ne mogu da vas zagrlim, ne mogu da podijelim svoj entuzijazam sa vama i to mi zaista slama srce”, rekla je Marina Abramović, a prenosi “Artnet”.

I sama opera inspirisana je slomljenim srcem Marije Kalas. Opera prati priču o operskoj divi čiji su dramatični život i ljubavna veza sa magnatom Aristotelom Onazisom često zasjenjivali njene nastupe.

“Ako pogledate život Marije Kalas, njena životna priča nalik je mojoj. Govori o umiranju zbog slomljenog srca, govori o tome kako je kad vas ubije neko koga volite”, rekla je Marina Abramović za “Artnet”, misleći na posljednje dvije godine života operske dive koje je provela u stanu u Parizu nakon Onazisove smrti 1975.

Marija Kalas imala je samo 53 godine kada je preminula od posljedica srčanog udara.

“Po mnogo čemu vidim sebe u Mariji Kalas. Obje smo strijelci u horoskopu, obje smo veoma emotivne, ali istovremeno i krhke. Skoro da sam doživjela i istu sudbinu. Razlika je u tome što je mene spasio moj rad”, ispričala je umjetnica, ističući da je Marija Kalas “umrla od slomljenog srca”.

Njena opera, međutim, govori o ženskom osnaživanju.

“Htjela sam da prikažem snagu i izdržljivost kakve žene mogu da imaju. Ne završava se svako slamanje srca tragedijom. Vjerujem u nadu”, rekla je umjetnica.

Opera uključuje nekoliko ključnih tema i elemenata iz njene umjetničke prakse, uključujući noževe, zmije, vatru, a čak se i oblaci pojavljuju iz mašine za azotni led, dodajući potpis umjetnice na život protagonistkinje, piše “Artnet”.

Svaku od sedam glavnih arija prati projekcija kratkog filma na sceni. U svakom od segmenata, Marinu Abramović “ubija” holivudski glumac Vilijam Defo. Ti filmovi snimljeni su jesenas u Los Anđelesu.

Veći dio prve polovine, umjetnica provodi ležeći nepomično, zatvorenih očiju, u krevetu sa lijeve strane scene.

Za to vrijeme smjenjuju se muzičke teme u širokom rasponu, odražavajući različite nivoe žaljenja i bola, da bi kombinacija muzike i predstavljenog kulminirala u cjelinu mnogo veću i značajniju od pojedinačnih djelova, piše “Arnet”. Na sceni se čuju i dobro poznate arije iz Verdijeve “Travijate” i “Norme”, naporedo sa muzikom Marka Nikodijevića.

Druga polovina opere od sat i po odigrava se u rekonstruisanoj verziji pariskog stana Marije Kalas. Tu umjetnica ustaje iz kreveta, polako šeta sobom, nesigurna u to koje je doba dana, dok stihovi otpjevani sopranom na sceni otkrivaju mučni unutrašnji dijalog protagonistkinje, opisuju djelo u “Artnetu”, dodajući da koreografija umjetnice sa sporim pokretima svjedoče o izazovima da se načine i osnovni pokreti kad je srce slomljeno, sve dok to ne postane “bolno i za gledanje”.

Marina Abramović ranije je primjećivala da protagonistkinje u operama mahom umiru. U ovom slučaju, protagonistkinja umire sedam puta. Međutim, iako je lik kog tumači Defo ubija na različite načine, ona se vraća na scenu trijumfujući pred svojom konačnom smrću, u zlatnoj elegantnoj haljini, odajući osjećaj nadmoćnosti.

“Htjela sam da uzmem stari mediji poput opere i da ga dekonstruišem, da otvorim novi način na koji može da se gleda”, rekla je Marina Abramović.